Łuszczyca to przewlekła choroba skóry, która powoduje powstawanie czerwonych, łuszczących się plam na skórze. Szacuje się, że dotyka ona do 3% światowej populacji i chociaż może wystąpić w każdym wieku, najczęściej występuje u dorosłych. Nie ma lekarstwa na łuszczycę skóry, ale istnieją metody na leczenie łuszczycy, które mogą pomóc w opanowaniu objawów i poprawie jakości życia osób dotkniętych tą chorobą.
Objawy łuszczycy skóry obejmują:
- czerwone plamy pokryte łuszczącymi się, białymi łuskami,
- swędzenie i bolesność dotkniętych schorzeniem obszarów,
- małe guzki na skórze (znane jako „płytki łuszczycowe”),
- bolesne stawy.
Objawy mogą również różnić się w zależności od tego, który obszar ciała jest dotknięty chorobą. Najczęstsze typy łuszczycy to łuszczyca plackowata i łuszczyca kropelkowa.
Łuszczyca plackowata
Łuszczyca plackowata jest najczęstszą postacią łuszczycy. Dotyka około 1 na 3 osoby z tą chorobą i zazwyczaj pojawia się jako czerwona plama na skórze pokryta łuszczącymi się łuskami. Plamy są często swędzące, opuchnięte i mogą być bolesne, gdy wywiera się na nie nacisk. W niektórych przypadkach łuszczyca plackowata może również powodować zgrubienia, białe lub żółtawe paznokcie (znane jako skrzydliki paznokci), zapalenie oka i zapalenie stawów.
Łuszczyca kropelkowa
Łuszczyca kropelkowa jest formą łuszczycy, która zwykle dotyka młodych ludzi. Najczęściej przedstawia się jako małe płynne kropelki pod łuskami na dotkniętych obszarach skóry. Plamy te są często widoczne w różnych miejscach na ciele, w tym poniżej kolan, na dłoniach i podeszwach stóp, wokół paznokci oraz na twarzy (wokół oczu, nosa i ust).
Przyczyny łuszczycy skóry
Dokładna przyczyna łuszczycy skóry nie jest w pełni poznana. Uważa się jednak, że jest ona spowodowana połączeniem czynników genetycznych i środowiskowych, które są wyzwalane przez pewne substancje zwane cytokinami. Cytokiny działają na układ odpornościowy, powodując stan zapalny w miejscach, w których tworzą się nowe komórki skóry (w tym przypadku pod warstwą łusek w dotkniętych obszarach). Układ odpornościowy organizmu reaguje, wytwarzając nadmiar nowych komórek skóry, które są następnie uwalniane ze ścian naczyń krwionośnych. Nowe komórki skóry dostają się do krwioobiegu i krążą po ciele, gdzie przemieszczają się do obszarów zapalnych. Tam dojrzewają i umierają – proces ten pozostawia łuszczące się łuski. Szereg czynników może wywołać reakcję zapalną w łuszczycy w tym:
- stres,
- palenie,
- infekcje,
- używki, takie jak alkohol,
- niedobory niektórych witamin (w tym witaminy B12 i kwasu foliowego).
Łuszczyca skóry nie jest zaraźliwa i nie może być przenoszona z jednej osoby na drugą. Ma jednak składnik genetyczny, co oznacza, że niektóre osoby są bardziej narażone na rozwój tej choroby niż inne. Najpowszechniejsza postać łuszczycy (łuszczyca plackowata) ma tendencję do występowania w rodzinach, a około 40-50% chorych zgłasza, że członek najbliższej rodziny również zmaga się z tym schorzeniem. Uważa się, że u około 10% osób z łuszczycą rozwinie się ona w wyniku infekcji, takiej jak np. angina lub chlamydia.
Objawy i diagnostyka łuszczycy skóry
Objawy łuszczycy skóry (czerwone plamy pokryte łuszczącymi się łuskami) są często podobne do tych obserwowanych w innych powszechnych chorobach skóry, takich jak trądzik różowaty lub łojotokowe zapalenie skóry. W rezultacie ważne jest, aby lekarze stosowali ocenę kliniczną podczas diagnozowania stanu. W niektórych przypadkach lekarze mogą również skierować pacjentów na biopsję w celu potwierdzenia rozpoznania.
Łuszczycę można zdiagnozować za pomocą kilku różnych metod, w tym:
- badania klinicznego zmienionej chorobowo skóry,
- zebranie historii medycznej i wywiadu rodzinnego,
- wykonywanie badań krwi w celu wykrycia niedoborów witamin i minerałów (takich jak B12), które mogą wskazywać na przyczyny łuszczycy.
Najdokładniejszym sposobem diagnozowania łuszczycy jest zbadanie próbki skóry pod mikroskopem i obserwacja komórek tworzących blaszki. Jeśli nie masz pewności, czy Ty lub ktoś, kogo znasz, cierpi na łuszczycę skóry, skonsultuj się z lekarzem w celu uzyskania profesjonalnej diagnozy i planu leczenia.
Leczenie łuszczycy skóry
Dla osób z łuszczycą skóry dostępnych jest kilka różnych metod leczenia. Należą do nich:
- fototerapia,
- leki do stosowania miejscowego (znane również jako „steroidy do stosowania miejscowego”),
- leki ogólnoustrojowe (takie jak metotreksat),
- terapie biologiczne (w tym inhibitory TNF-alfa),
- niesteroidowe leki przeciwzapalne („NLPZ”).
Każda z tych terapii ma swoje zalety i skutki uboczne, które będą zależeć od nasilenia objawów, a także osobistych preferencji.
